Με τον όρο αυτό περιγράφουμε τη διαταραχή στο φλεβικό δίκτυο του όρχι, όταν αυτό ανεπαρκεί. Το αίμα φεύγει από τον όρχι με ένα δίκτυο μικρών φλεβών που καταλήγουν στη σπερματική φλέβα, η οποία στην αριστερή μεριά του σώματός μας ενώνεται με τη φλέβα που αποχετεύει το αίμα από το νεφρό.

Τι είναι η κιρσοκήλη;

Με τον όρο αυτό περιγράφουμε τη διαταραχή στο φλεβικό δίκτυο του όρχι, όταν αυτό ανεπαρκεί. Το αίμα φεύγει από τον όρχι με ένα δίκτυο μικρών φλεβών που καταλήγουν στη σπερματική φλέβα, η οποία στην αριστερή μεριά του σώματός μας ενώνεται με τη φλέβα που αποχετεύει το αίμα από το νεφρό. Εάν λοιπόν, αυτό το φλεβικό δίκτυο ανεπαρκεί, δεν δουλεύουν δηλαδή οι βαλβίδες των φλεβών, το αίμα λιμνάζει και οι φλέβες διογκώνονται, αποκτούν κιρσοειδή διαμόρφωση και συχνά είναι ψηλαφητές ή ακόμη και ορατές από το δέρμα του οσχέου.

Είναι συχνή πάθηση; Πού οφείλεται;

Πολλοί ασθενείς μου μόλις ανακαλύπτουμε την κιρσοκήλη, με ρωτούν εάν αυτοί έχουν κάνει κάτι και την έχουν δημιουργήσει. Η απάντηση είναι όχι. Αποτελεί μια κατασκευαστική διαταραχή των φλεβών που κάποιοι έχουν και κάποιοι άλλοι όχι. Φυσικά εάν υπάρχει αυτή η πάθηση, η ορθοστασία, τα βάρη, η οποιαδήποτε επιφόρτιση της περιοχής μπορεί να την επιδεινώνουν ή να δημιουργούν πιο έντονα συμπτώματα (βάρος, πόνο προς τον όρχι). Να προσθέσουμε ότι η κιρσοκήλη δεν είναι σπάνια, καθώς εμφανίζεται στο 15-20% του συνόλου των ανδρών και στο 35% των ανδρών με υπογονιμότητα.

Τι προκαλεί η πάθηση αυτή στον οργανισμό;

Θα αρχίσω με το τι δεν προκαλεί. Αυτό, γιατί με το που γίνεται η διάγνωση όλοι αμέσως ανησυχούν για καρκίνο του όρχεως και άλλες παθήσεις των αγγείων του σώματος. Να ξεκαθαρίσουμε, λοιπόν, ότι η κιρσοκήλη δεν έχει καμμιά σχέση με τα παραπάνω. Αποτελεί μια τοπκή δυσλειτουργία των φλεβών του όρχεως και μπορεί να προκαλέσουν δυο πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις.

Πρώτον, όπως ήδη αναφέραμε, αίσθημα βάρους, τραβήγματος ή πόνου προς τον σύστοιχο όρχι. Δεύτερον, διαταραχές του σπέρματος, που συνδυάζονται με προβλήματα γονιμότητας. Ένας στους δύο άντρες με κιρσοκήλη έχουν διαταραχές στο σπερμοδιάγραμμα, στην εξέταση, δηλαδή που εκφράζει τον αριθμό, την κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων.

Επίσης, η κιρσοκήλη συνδυάζεται με διαταραχές της ανάπτυξης του εφηβικού όρχεως και συνδέεται με κάποες ορμονικές διαταραχές. Πολλοί είναι οι μηχανισμοί που έχουν ενοχοποιηθεί για την πρόκληση των ανωτέρω βλαβών, όπως η τοπική αύξηση της θερμοκρασίας του όρχεως λόγω λίμνασης του αίματος, η παλινδρόμηση τοξικών για τη σπερματογένεση ουσιών από το νεφρό και η ενεργοποίηση ανοσοβιολογικών μηχανισμών που επηρεάζουν αρνητικά την παραγωγή και ωρίμανση των σπερματοζωαρίων. Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι με την κατάργηση της σπερματικής φλέβας που δεν λειτουργεί σωστά οι παράγοντες αυτοί εκλείπουν και σε αυτήν την κατεύθυνση κινείται η λογική της θεραπείας της κιρσοκήλης.

Πώς γίνεται η διάγνωση και ποια είναι η θεραπεία της κιρσοκήλης;

Η κλινική υποψία της παθήσεως αυτής τίθεται όταν με την κλινική εξέταση του όρχεως, την ψηλάφηση, πιάνουμε ένα σύνολο από διατεταμένα ‘κορδόνια’ στην πάνω μεριά του όρχι, που συχνά μπορεί με τη βαθειά ανάσα να ‘φουσκώνουν’ περισσότερο, ακριβώς γιατί παλινδρομεί αίμα στις φλέβες που ανεπαρκούν. Η διάγνωση ακολούθως τίθεται με ένα ειδικό υπερηχογράφημα οσχέου Doppler, όπου γίνονται ορατές οι φλέβες αυτές, μετράται η διάμετρός τους και φαίνεται η πλήρωσή τους με αίμα που λιμνάζει και παλινδρομεί, δημιουργώντας τη φλεβική συμφόρηση του όρχεως.

Η επόμενη κίνηση είναι το σπερμοδιάγραμμα, η ποσοτική και ποιοτική εξέταση του σπέρματος, που υπολογίζοντας τον αριθμό, την κινητικότητα και τη μορφολογία των σπερματοζωαρίων είναι ένας πολύτιμος δείκτης της ικανότητας προς γονιμοποίηση και τεκνοποίηση. Έτσι, καθορίζεται η στρατηγική της θεραπευτικής μας παρέμβασης: έχουμε να κάνουμε με μια μικρή ή μεγάλη κιρσοκήλη και στοχεύουμε στη βελτίωση ενός παθολογικού σπέρματος ή στη διατήρηση της ποιότητας ενός ικανοποιητικού σπέρματος, θεραπεύοντας μια ανατομική ανωμαλία, όπως η κιρσοκήλη, που οδηγεί στην επιδείνωση της ποιότητας του σπέρματος και τη δημιουργία προβλημάτων γονιμότητας.

Η θεραπεία της κιρσοκήλης γίνεται χειρουργικά, με την απολίνωση των φλεβών που ανεπαρκούν. Παλαιότερα πραγματοποιίετο με τομή στην κοιλιακή χώρα ψηλότερα ή στη βουβωνική χώρα, με ‘ανοικτή’ τομή ή λαπαροσκοπικά.

Η τελευταία όμως ευρέως χρησιμοποιούμενη μέθοδος μικροχειρουργικής γίνεται με μια πολύ μικρή τομή τριών εκατοστών, με προσπέλαση υποβουβωνική και χρήση χειρουργικού μικροσκοπίου για την ακριβέστατη εκτέλεση της επέμβασης. Έτσι, οι χειρισμοί των ιστών κατά τη διάρκεια του χειρουργείου ελαχιστοποιούνται και επειδή η επέμβαση πραγματοποιείται στην ουσία κάτω από το δέρμα και δεν ‘ανοίγονται’ οι κοιλιακοί μύες, ο ασθενής δεν νοιώθει πόνο μετεγχειρητικά, σηκώνεται από το κρεββάτι αμέσως μετά την επέμβαση και την ίδια ημέρα του χειρουργείου φεύγει από το νοσοκομείο. Επιστρέφει στις δραστηριότητές του από την επόμενη ημέρα.

Η διόρθωση της κιρσοκήλης εξασφαλίζει τη διατήρηση της ποιότητας του σπέρματος ή τη βελτίωσή του όταν υπάρχουν διαταραχές οφειλόμενες στην κιρσοκήλη σε ποσοστό 70%, που φαίνεται στο σπερμοδιάγραμμα τρείς με τέσσερις μήνες μετά την επέμβαση. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι όταν φυσικά υπάρχει η ιατρική ένδειξη, η χειρουργική θεραπεία της κιρσοκήλης σήμερα από τους εξειδικευμένους χειρουργούς είναι απλή, ασφαλής και αποτελεσματική.

Πηγή: www.iatronet.gr