Η αξιολόγηση τελομερών είναι μια νέα συμπληρωματική μέτρηση που εφαρμόζεται στο Κέντρο Γονιμότητας Κρήτης και βελτιώνει τον προσαρμοσμένο σχεδιασμό ενός ζευγαριού στον τομέα της αναπαραγωγής.

Τι είναι τα τελομερή

Τα τελομερή είναι αλληλουχίες DNA που βρίσκονται στο τέλος των χρωμοσωμάτων και τα προστατεύουν από την αποικοδόμηση ή τη σύντηξη μετά την κυτταρική διαίρεση. Με τη γήρανση, η διαδικασία αντιγραφής του DNA έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή διάβρωση του DNA στο τέλος των χρωμοσωμάτων, με αποκορύφωμα τα εξαιρετικά κοντά τελομερή. Αυτή η εξέλιξη μπορεί τελικά να οδηγήσει σε κατακερματισμό του DNA και στην εμφάνιση ασθενειών που σχετίζονται με την γήρανση.

Γιατί χρειάζεται η αξιολόγηση των τελομερών σας

Το μήκος των τελομερών είναι δείκτης για:

• Την υγεία των κυττάρων
• Τη γήρανση
• Την υπογονιμότητα
• Τις νευρογενετικές ασθένειες
• Τα αυτοάνοσα νόσηματα
• Τη χρόνια λεμφοκυτταρική λευχαιμία
• Την πνευμονική ίνωση
• Τον καρκίνο του παχέος εντέρου

Δεδομένου ότι το μήκος των τελομερών μπορεί να επηρεαστεί από περιβαλλοντικούς παράγοντες και παράγοντες του τρόπου ζωής, τα χαρακτηριστικά των τελομερών μπορούν να χρησιμεύσουν ως βιοδείκτης για την αξιολόγηση των κινδύνων στην πραγματική ζωή.

Έχει κάποια επίδραση ο τρόπος ζωής στο μήκος των τελομερών;

Γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν το ρυθμό μείωσης του μήκους των τελομερών.

Παράγοντες που επηρεάζουν θετικά το μήκος των τελομερών είναι η διατροφή, η βιταμίνη D, η άσκηση, το φυσιολογικό σωματικό βάρος, τα αντιοξειδωτικά, η διαχείριση του στρες, τα ωμέγα 3 και οι ενεργοποιητές της τελομεράσης.

Ενώ παράγοντες όπως είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ, το στρες, η παχυσαρκία, τα ναρκωτικά, η κακή διατροφή, η έλλειψη ύπνου, η οξείδωση και η έλλειψη βιταμινών, επηρεάζουν αρνητικά το μήκος των τελομερών.

Η σύνδεση των τελομερών με τη γονιμότητα: Κατανόηση των επιπτώσεών της

Το μήκος των τελομερών παίζει καθοριστικό ρόλο στη γονιμότητα, επηρεάζοντας την ποιότητα τόσο των ωοκυττάρων όσο και του σπέρματος. Τα βραχύτερα τελομερή στα ωάρια μπορεί να σηματοδοτούν κυτταρική γήρανση και μειωμένη γονιμότητα. Ομοίως, τα βραχύτερα τελομερή στα σπερματοζωάρια συνδέονται με χαμηλότερη ποιότητα σπέρματος, επηρεάζοντας την ανδρική γονιμότητα και δυνητικά επηρεάζοντας την υγεία των απογόνων.

Επιπλέον, το μήκος των τελομερών παίζει επίσης ρόλο στα αποτελέσματα της εγκυμοσύνης, επηρεάζοντας την ανάπτυξη γονιμοποιημένων ωαρίων και την υγεία των εμβρύων. Αυτή η σύνδεση επηρεάζει σημαντικά την πιθανότητα επιτυχούς εμφύτευσης και υγιούς εγκυμοσύνης.

Η σταδιακή μείωση του μήκους των τελομερών με την πάροδο του χρόνου είναι μια φυσική πτυχή της γήρανσης, συμβάλλοντας στη μείωση της γονιμότητας που σχετίζεται με την ηλικία. Η προχωρημένη ηλικία της μητέρας και του πατέρα, που συχνά συνοδεύεται από διάφορες αναπαραγωγικές προκλήσεις, μπορεί να επηρεαστεί από τη δυναμική των τελομερών στα αναπαραγωγικά κύτταρα.

Τελομερή και γυναικεία γονιμότητα

Συνοπτικά, οι παράγοντες γονιμότητας που σχετίζονται με μακρά τελομερή είναι:

• Υψηλή βιολογική ηλικία
• Πολλαπλές γεννήσεις
• Επίπεδα οιστραδιόλης
• Έκφραση νουκλεολίνης
• Καθυστέρηση εμφάνισης πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας

Τα κοντά τελομερή σχετίζονται με τη μείωση της γονιμότητας και συγκεκριμένα με:

• Δυσκολία επιτυχούς εγκυμοσύνης για γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση
• Επαναλαμβανόμενες αποβολές
• Ανεπάρκεια ωοθηκών
• Ωρίμανση ωαρίων

Το μήκος των τελομερών μειώνεται από τα 21 έως τα 39 χρόνια.

Τελομερή και ανδρική γονιμότητα

Το φυσιολογικό μήκος τελομερών τελομερή έχει ως αποτέλεσμα παρατεταμένη γονιμότητα και μεγάλη διάρκεια ζωής στους άνδρες.

Τι προσφέρει ένα φυσιολογικό τελομερικό μήκος στη βελτίωση γονιμότητας;

• Διατήρηση της ακεραιότητας του DNA
• Φυσιολογικός αριθμός σπερματοζωαρίων
• Φυσιολογική κινητικότητα του σπέρματος

Τα κοντά τελομερή συσχετίζονται με μείωση της γονιμότητας και συγκεκριμένα με:

• Κατακερματισμό του DNA
• Χαμηλό αριθμό σπερματοζωαρίων
• Χαμηλή κινητικότητα σπέρματος

Ποια είναι η διαδικασία

Μετρήστε το μήκος των τελομερών σας με την υψηλής τεχνολογίας τεχνική metaphase Q-FISH,  που μετρά τα τελομερικά άκρα του κάθε χρωμοσώματος σε επίπεδο κυττάρου προσφέροντας εξατομικευμένη πληροφορία υψηλής ακρίβειας για την κυτταρική γήρανση, αλλά και για την συνολική υγεία του κυττάρου.

Απαιτείται μικρή ποσότητα αίματος από τον εξεταζόμενο για τη μέτρηση των τελομερικών άκρων και δίνονται οι παρακάτω πληροφορίες:

• Η διάμεσος και ο μέσος όρος όλων τελομερικών άκρων
• Η διάμεσος των κοντών τελομερικών άκρων αλλά και το ποσοστό των κρίσιμα κοντών και των κρίσιμα μακριών τελομερικών άκρων που υπάρχουν στα κύτταρα ενός οργανισμού
• Η βιολογική ηλικία
• Ο ρυθμός κυτταρικής γήρανσης

Εδώ, στο Κέντρο Γονιμότητας Κρήτης, σας παρέχουμε στρατηγικές για τη βελτιστοποίηση των συμπεριφορών στον τρόπο ζωής για την υποστήριξη της κυτταρικής αναζωογόνησης και ευεξίας όπως επίσης και τον μετριασμό της φθοράς που σχετίζεται με την ηλικία. Με αυτό τον τρόπο, προσφέρουμε τη δυνατότητα για εξατομικευμένες προσεγγίσεις για τη διαχείριση της συνολικής υγείας και γονιμότητας ενός ζευγαριού και την παράταση της μακροζωίας.

Σχετική Βιβλιογραφία

1. Vasilopoulos E, Fragkiadaki P, Kalliora C, Fragou D, Docea AO, Vakonaki E, Tsoukalas D, Calina D, Buga AM, Georgiadis G, Mamoulakis C, Makrigiannakis A, Spandidos DA, Tsatsakis A. The association of female and male infertility with telomere length (Review). Int J Mol Med. 2019 Aug;44(2):375-389. doi: 10.3892/ijmm.2019.4225. Epub 2019 May 31. PMID: 31173155; PMCID: PMC6605974.
2. Fragkiadaki P, Tsoukalas D, Fragkiadoulaki I, Psycharakis C, Nikitovic D, Spandidos DA, Tsatsakis AM. Telomerase activity in pregnancy complications (Review). Mol Med Rep. 2016 Jul;14(1):16-21. doi: 10.3892/mmr.2016.5231. Epub 2016 May 9. PMID: 27175856; PMCID: PMC4918539.
3. Tsatsakis, A., Tsoukalas, D., Fragkiadaki, P., Vakonaki, E., Tzatzarakis, M., Sarandi, E., Nikitovic, D., Tsilimidos, G., & Alegakis, A. K. (2019). Developing BioTel: A semi-automated spreadsheet for estimating telomere length and biological age. Frontiers in Genetics, 10(FEB), 1–8.
4. Tsoukalas D, Fragkiadaki P, Docea AO, Alegakis AK, Sarandi E, Vakonaki E, Salataj E, Kouvidi E, Nikitovic D, Kovatsi L, Spandidos DA, Tsatsakis A, Calina D. Association of nutraceutical supplements with longer telomere length. Int J Mol Med. 2019 Jul;44(1):218-226. doi: 10.3892/ijmm.2019.4191. Epub 2019 May 10. PMID: 31115552; PMCID: PMC6559326.